Қарағанды облысы пайдалы қазбаларды өндіру және қайта өңдеу, құрылыс материалдарын өндіру және жылу энергиясын өндіру жөніндегі металлургиялық кешеннің кәсіпорындары шоғырланған Қазақстан Республикасының ең ірі өнеркәсіптік облыстарының бірі болып табылады.
Облыста ауаның ластануына байланысты бірқатар экологиялық проблемаларды тудыратын зиянды шығарындылары бар көптеген өндірістер бар.
Көптеген жағдайларда респираторлық аурулар балалар мен ересектердің өмір сүру сапасының төмендеуіне, еңбекке қабілеттілігінің жоғалуына себеп болады және Қарағанды облысы бойынша өлім-жітімнің негізгі факторларының бірі болып табылады.
ҚР бойынша пульмонологтармен орташа қамтамасыз ету әр облысқа 15 маманды құрайды. Қарағанды облысында пульмонологтардың саны 18 маманды құрайды, бұл елдегі орташа көрсеткіштен жоғары. Тыныс алу органдарының аурулары тыныс алу органдарының ауруларынан болатын өлім-жітім деңгейі төмендеуге үрдіс болғанына қарамастан, облыста жетекші орын алады.
2023 жылы 2022 жылмен салыстырғанда өкпенің созылмалы обструктивті ауруының жиілігі 48,1%-дан 56%-ға дейін, бронх демікпесі 87,1%-дан 112,5%-ға дейін өсті. Қарағанды облысында тыныс алу органдарының ауруларынан болатын өлім-жітім бойынша мынадай елді мекендерде өсім байқалады: Балқаш қ., Қарағанды қ., Саран қ., Абай қ., Абай, Ақтоғай, Нұра, Осакаров, Шет аудандарында.
Респираторлық аурулары бар пациенттерді емдеу айтарлықтай ресурстарды және респираторлық орталықтарда заманауи медициналық техниканың болуын, сондай-ақ бронхөкпелі аурулары бар пациенттерді емдеуде заманауи технологияларды қолдану үшін бөлімшенің материалдық-техникалық базасын жақсарту мүмкіндігін талап етеді. Өңірдің пульмонологиялық төсек-орын қоры Қарағанды қаласының Облыстық клиникалық ауруханасында 30 төсек-орын және Балқаш қаласының көп бейінді ауруханасының жалпы терапевтік бөлімшесінде 3 төсек-орын бар.
Облыста бірқатар өнеркәсіптік және индустриалды кәсіпорындар шоғырланғанын ескере отырып, халықтың басым бөлігін тыныс алу органдарына зиянды әсер ететін химиялық құрамның шығарындыларымен күнделікті тыныс алатын кәсіпорын қызметкерлері, соның ішінде көмір өндірумен жерасты тәсілімен айналысатын шахта қызметкерлері алады.
Облыстық клиникалық ауруханаға жоғары технологиялық жабдық (жүктемелік тестілеу жүйесінен газды талдау модулі) сатып алынғаннан кейін пациенттер жоғары технологиялық диагностикадан өту мүмкіндігіне ие болады бұл медициналық көмекті жоғары деңгейде, атап айтқанда, өкпедегі газ алмасудың ерте молекулалық сатысында тыныс алу мүшелеріндегі өзгерістерді анықтауды, зақымдану сипатын нақтылауды қамтамасыз етеді. Бұл тәсіл диагноз қою уақытын қысқартады және өкпедегі өзгерістердің басталуын уақтылы тіркейді және аурулардың тұрақты белгілерінің пайда болуын кешіктіреді, бұл әсіресе өкпе аурулары үшін өте маңызды.
Жоғары технологиялық жабдықты сатып ала отырып, жобаны іске асыру еңбекке қабілеттілігінен айырылу белгілерін анықтауға және мүгедектіктің дамуын уақтылы алдын алуға немесе алдын алуға мүмкіндік береді. Қарағанды облысының тұрғындарында респираторлық аурулардың өзгеруін уақтылы анықтаудың өзектілігін, пульмонологиялық көмек көрсету жүйесінің көрсеткіштерін және жабдықтардың тозуын ескере отырып, бірқатар жабдықтарды сатып алу қажеттілігі туындайды.
Жобада «Бодиплетизмография» және өкпенің диффузиялық қабілетін өлшеу (DLCo) ретінде жаңа технологияларды пайдалана отырып, ерте диагностика жүргізу үшін заманауи жабдықтарды сатып алу көзделеді. Бұл технологиялар:
- кәсіптік аурулардың (пневмокониоздар, силикоздар және т. б.) диагностикасын;
- өкпенің созылмалы обструктивті ауруы немесе басқа өкпе аурулары бар ауыр пациенттерде еңбекке жарамсыздықты бағалауға;
- өкпе тамырларының аурулары кезіндегі дифференциалды диагностиканы: біріншілік өкпе гипертензиясы, васкулит, өкпе зақымдануымен дәнекер тінінің аурулары;
- темекі шегушілерде/эксшегушілерде өкпе эмфиземасы мен бронх обструкциясының дифференциалды диагностикасын;
- бронхиалды обструкциясы бар темекі шегушілерде эмфиземаның ауырлығын жоғары дәлдікпен анықтауға;
- өкпенің созылмалы обструктивті ауруының ауыр және өте ауыр сатысы бар пациенттерді мониторингілеуге;
- өкпе ауруларының дифференциалды диагностикасын;
- тыныс алу бұлшықеттерінің зақымдануын анықтауға (созылмалы шамадан тыс жүктеме салдарынан сарқылу, орталық және перифериялық параличтер), кеуде қуысының икемділігінің өзгеруі;
- Covid-19-дан кейінгі пневмофиброздың дифференциациясын жүргізуге мүмкіндік береді.
Бодиплетизмография (бронхтың кедергісін және өкпенің жалпы көлемін анықтау) және DLCo (өкпе көлеміндегі газ алмасу күйін өлшеу) сияқты функционалды диагностиканың заманауи әдістері денсаулықтың бұзылуын ерте сатысында анықтауға мүмкіндік береді бұл аурудың болжамын және оны емдеудің тиімділігін едәуір жақсартады ал тыныс алу органдарының компьютерлік томографиясы тыныс алу жеткіліксіздігінің айқын белгілерімен айтарлықтай өзгерістерді анықтайды.
